Geketende democratie

“Geketende democratie” van Hans van der Lugt
Japans eten, Japans design en Japanse computerspellen maken al lang deel uit van ons dagelijks leven. Het land waar deze dingen vandaan komen lijkt zo vertrouwd, maar soms bereiken ons ook wereldvreemde verhalen over die samenleving. Over ‘dood-door-overwerk’ of ‘zelfopsluiters’ – jongeren die zich jarenlang in hun kamer opsluiten.

Japans eten, Japans design en Japanse computerspellen maken al lang deel uit van ons dagelijks leven. Het land waar deze dingen vandaan komen lijkt zo vertrouwd, maar soms bereiken ons ook wereldvreemde verhalen over die samenleving. Over ‘dood-door-overwerk’ of ‘zelfopsluiters’ – jongeren die zich jarenlang in hun kamer opsluiten.
Japan wil graag deel uitmaken van de moderne, geïndustrialiseerde wereld. ‘Weg uit Azië, toetreden tot het Westen,’ zo luidde de slogan in de negentiende eeuw. Maar ondanks zulke intenties blijft het natuurlijk een Aziatisch land, en buit het deze situatie ook uit. Want enerzijds claimt Japan lidmaatschap van de moderne wereld, anderzijds wil het land juist een uitzonderingspositie innemen.
Wat is dat voor land, dat soms zo vertrouwd lijkt, en soms zo vreemd? In Geketende democratie beschrijft Hans van der Lugt zijn wedervaren gedurende tien jaar correspondentschap voor nrc Handelsblad. Hij praatte niet alleen met activisten en lokale politici, maar onderhandelde ook namens de buitenlandse pers met instanties als het Japanse ministerie van Buitenlandse Zaken en het keizerlijke hof voor toegang van de buitenlandse pers. De Japanse overheid geeft namelijk de voorkeur aan zo veel mogelijk gesloten persconferenties die geheel volgens een afgesproken script verlopen – orwelliaanse toestanden in een democratie aan de ketting.
Recensie(s)

Er zijn eerder boeken in het Nederlands verschenen over de eigenaardigheden van Japanners, maar die beperken zich veelal tot verschillen in omgangsvormen en hoe daarmee om te gaan. Dit boek van een auteur, die tien jaar lang correspondent voor NRC Handelsblad was, graaft heel wat dieper. Hij verhaalt op een onderhoudende manier over de wijze waarop de Japanners hun land besturen, maar haalt ook andere zaken aan. Zo is er een hoofdstuk gewijd aan jongeren die zichzelf op hun kamer opsluiten, vertelt hij over de wijze waarop religie beleefd wordt en komt de corruptie bij de politie aan de orde. Maar hij houdt zich vooral bezig met politieke zaken waarbij duidelijk wordt dat Japan in feite niet door politici maar door ambtenaren bestuurd wordt. Dat ondersteunt hij met een veelheid aan voorbeelden, waarbij hij allerlei mensen aan het woord laat, die de titel meer dan waar maken. Boeiend, onthullend en onthutsend (Jan Joosse).

ISBN10: 9044609467

ISBN13: 9789044609462